คำกริยา วิชาภาษาไทย

ในโลกแห่งภาษา คำกริยาเปรียบเสมือนเครื่องยนต์ที่ขับเคลื่อนประโยคให้มีความหมายและความสมบูรณ์ คำกริยาคือคำที่ใช้แสดงการกระทำ การเกิดขึ้น หรือสภาพของสิ่งของ คำกริยาเป็นส่วนประกอบสำคัญที่ขาดไม่ได้ในการสื่อสาร ช่วยให้การสื่อความหมายมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น ลองนึกภาพประโยคที่ไม่มีคำกริยาสิ ประโยคเหล่านั้นจะขาดสีสัน ขาดชีวิตชีวา และไม่สามารถสื่อความหมายได้อย่างชัดเจน ดังนั้น คำกริยาจึงเป็นหัวใจสำคัญของภาษาไทย และเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการสื่อสาร

คำกริยา

คำกริยา คือคำที่ใช้แสดงการกระทำ การเกิดขึ้น หรือสภาพของสิ่งของ คำกริยาเป็นส่วนประกอบสำคัญในการสร้างประโยค และเป็นหัวใจสำคัญของภาษาไทย คำกริยาช่วยให้การสื่อความหมายมีความชัดเจน เข้าใจง่าย และสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ คำกริยาที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน เช่น วิ่ง กิน นอน อ่าน เขียน พูด คิด เป็นต้น

ชนิดของคำกริยา

คำกริยาสามารถแบ่งออกได้หลายประเภทตามลักษณะการใช้งาน โดยทั่วไปแบ่งออกเป็น 3 ชนิด ดังนี้

1. อกรรมกริยา

คำกริยาอกรรมเป็นคำกริยาที่ไม่ต้องมีกรรมมาต่อท้ายก็ได้ความสมบูรณ์ เช่น นอน ยืน เดิน วิ่ง ฯลฯ ตัวอย่างประโยคที่ใช้คำกริยาอกรรม เช่น

• เด็กชายกำลังนอนหลับอยู่
• นกกำลังบินอยู่บนฟ้า
• แม่น้ำกำลังไหลไปอย่างเชี่ยวกราด

2. สกรรมกริยา

คำกริยาสกรรมเป็นคำกริยาที่ต้องมีกรรมมาต่อท้ายจึงจะได้ความสมบูรณ์ เช่น กิน อ่าน เขียน พูด ฯลฯ กรรมของคำกริยาสกรรมจะเป็นส่วนประกอบที่รับการกระทำจากคำกริยา ตัวอย่างประโยคที่ใช้คำกริยาสกรรม เช่น

• เด็กชายกินข้าว
• นักเรียนอ่านหนังสือ
• ครูเขียนหนังสือ
• นักแสดงพูดบนเวที

3. คำกริยาอาศัยส่วนเติมเต็ม

คำกริยาอาศัยส่วนเติมเต็มเป็นคำกริยาที่ไม่สามารถแสดงความหมายได้สมบูรณ์โดยลำพัง ต้องใช้คำอื่นๆ มาเติมเต็มความหมาย เช่น เป็น เป็นอยู่ เป็นมา เป็นไป ฯลฯ ตัวอย่างประโยคที่ใช้คำกริยาอาศัยส่วนเติมเต็ม เช่น

• พ่อเป็นคนใจดี
• แม่เป็นอยู่สุขสบาย
• เด็กๆ มาเที่ยวที่ทะเล
• พรุ่งนี้เขาจะบินไปต่างประเทศ

หน้าที่ของคำกริยา

คำกริยาเป็นส่วนประกอบสำคัญในการสร้างประโยค ช่วยระบุถึงการกระทำ การเกิดขึ้น หรือสภาพของสิ่งของ คำกริยามีหน้าที่หลักๆ ดังนี้

1. ระบุถึงการกระทำ

คำกริยาทำหน้าที่เป็นแก่นของประโยค ช่วยระบุว่าประโยคกำลังพูดถึงการกระทำอะไร ตัวอย่างเช่น

• เด็กชายกำลังวิ่งเล่นอยู่บนสนามหญ้า
• แม่กำลังทำอาหารอยู่ในครัว
• ครูกำลังสอนหนังสือให้นักเรียน

2. ระบุถึงการเกิดขึ้น

คำกริยาสามารถระบุถึงการเกิดขึ้นของสิ่งของหรือเหตุการณ์ ตัวอย่างเช่น

• ฝนกำลังตกหนัก
• ดอกไม้กำลังบานสะพรั่ง
• เสียงเพลงกำลังดังขึ้น

3. ระบุถึงสภาพของสิ่งของ

คำกริยาสามารถระบุถึงสภาพของสิ่งของ ตัวอย่างเช่น

• หนังสือเล่มนี้สนุกมาก
• บ้านหลังนี้สวยงาม
• ท้องฟ้าวันนี้แจ่มใส

4. ประกอบคำนาม

คำกริยาสามารถประกอบกับ คำนาม เพื่อขยายความหมายได้ ตัวอย่างเช่น

• เด็กชายตัวสูง (คำนาม “เด็กชาย” ขยายด้วยคำกริยา “ตัวสูง”)
• หนังสือเล่มใหญ่ (คำนาม “หนังสือ” ขยายด้วยคำกริยา “เล่มใหญ่”)

5. ประกอบคำสรรพนาม

คำกริยาสามารถประกอบกับคำสรรพนามเพื่อขยายความหมายได้ ตัวอย่างเช่น

• เขาเป็นคนใจดี (คำสรรพนาม “เขา” ขยายด้วยคำกริยา “เป็นคนใจดี”)
• เธอเป็นนักเรียนที่ฉลาด (คำสรรพนาม “เธอ” ขยายด้วยคำกริยา “เป็นนักเรียนที่ฉลาด”)

สรุปได้ว่า คำกริยาเป็นส่วนประกอบสำคัญในการสื่อสาร ช่วยให้การสื่อความหมายมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น คำกริยามีหน้าที่หลากหลาย ทั้งระบุถึงการกระทำ การเกิดขึ้น หรือสภาพของสิ่งของ นอกจากนี้คำกริยา

วิธีการใช้คำกริยาอย่างเหมาะสม

คำกริยาเป็นคำสำคัญในการสื่อสาร ช่วยระบุถึงการกระทำ การเกิดขึ้น หรือสภาพของสิ่งของ คำกริยามีหลากหลายชนิดและหน้าที่ ดังนั้น จึงควรใช้คำกริยาอย่างเหมาะสมเพื่อให้การสื่อสารมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น

หลักการใช้คำกริยาอย่างเหมาะสม

1. เลือกใช้คำกริยาให้เหมาะสมกับความหมาย

คำกริยาแต่ละคำมีความหมายแตกต่างกัน ดังนั้น จึงควรเลือกใช้คำกริยาให้เหมาะสมกับความหมายที่ต้องการสื่อ เช่น

• กิน – หมายถึง การกลืนอาหารลงสู่ท้อง
• รับประทาน – หมายถึง การกินอาหารอย่างสุภาพ
• บริโภค – หมายถึง การกินอาหารเพื่อบำรุงร่างกาย

2. ใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามกาล

กาลของคำกริยาหมายถึงเวลาที่การกระทำเกิดขึ้น คำกริยามีกาลต่างๆ ดังนี้

• กาลปัจจุบัน – หมายถึง การกระทำเกิดขึ้น ณ ปัจจุบัน
• กาลอดีต – หมายถึง การกระทำเกิดขึ้นแล้ว
• กาลอนาคต – หมายถึง การกระทำจะเกิดขึ้นในอนาคต

ควรใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามกาลของการกระทำ เพื่อให้การสื่อสารมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น เช่น

• ฉันกินข้าว (กาลปัจจุบัน)
• ฉันกินข้าวแล้ว (กาลอดีต)
• ฉันจะกินข้าว (กาลอนาคต)

3. ใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามบุคคล

บุคคลของคำกริยาหมายถึงผู้กระทำการกระทำ คำกริยามีบุคคลต่างๆ ดังนี้

• บุคคลที่ 1 – หมายถึง ผู้พูด
• บุคคลที่ 2 – หมายถึง ผู้ฟัง
• บุคคลที่ 3 – หมายถึง ผู้กระทำที่ไม่ใช่ผู้พูดหรือผู้ฟัง

ควรใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามบุคคลของผู้กระทำ เพื่อให้การสื่อสารมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น เช่น

• ฉันกินข้าว (บุคคลที่ 1)
• เธอกินข้าว (บุคคลที่ 2)
• เขากินข้าว (บุคคลที่ 3)

4. ใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามจำนวน

จำนวนของคำกริยาหมายถึงจำนวนผู้กระทำการกระทำ คำกริยามีจำนวนต่างๆ ดังนี้

• เอกพจน์ – หมายถึง การกระทำกระทำโดยบุคคลหรือสิ่งของเพียงหนึ่งเดียว
• พหูพจน์ – หมายถึง การกระทำกระทำโดยบุคคลหรือสิ่งของมากกว่าหนึ่ง

ควรใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามจำนวนของผู้กระทำ เพื่อให้การสื่อสารมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น เช่น

• ฉันกินข้าว (เอกพจน์)
• พวกเรากินข้าว (พหูพจน์)

5. ใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามเพศ

เพศของคำกริยาหมายถึงเพศของผู้กระทำการกระทำ คำกริยามีเพศต่างๆ ดังนี้

• ชาย – หมายถึง ผู้กระทำเป็นเพศชาย
• หญิง – หมายถึง ผู้กระทำเป็นเพศหญิง

ควรใช้คำกริยาให้ถูกต้องตามเพศของผู้กระทำ เพื่อให้การสื่อสารมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น เช่น

• ฉันกินข้าว (ชาย)
• เธอกินข้าว (หญิง)

ข้อควรระวังในการใช้คำกริยา

• ไม่ควรใช้คำกริยาที่มีความหมายคลุมเครือหรือไม่ชัดเจน
• ไม่ควรใช้คำกริยาที่ผิดหลักไวยากรณ์
• ไม่ควรใช้คำกริยาที่ซ้ำซ้อนหรือเกินความจำเป็น

ตัวอย่างการใช้คำกริยาอย่างเหมาะสม

• เด็กชายกำลังวิ่งเล่นอยู่บนสนามหญ้า (เลือกใช้คำกริยา “วิ่งเล่น” แทน “วิ่ง” เพื่อให้ความหมายชัดเจนยิ่งขึ้น)
• ฉันกินข้าวแล้ว (ใช้คำกริยา “แล้ว” แสดงกาลอดีตเพื่อให้ชัดเจนว่าการกระทำเกิดขึ้นแล้ว)
• พ่อกำลังสอนหนังสือให้นักเรียน (ใช้คำกริยา “กำลัง” แสดงกาลปัจจุบันเพื่อให้ชัดเจนว่าการกระทำกำลังเกิดขึ้น)
• เธอเป็นคนใจดี (ใช้คำกริยา “เป็นคน” แสดงกาลปัจจุบันเพื่อให้ชัดเจนว่าสภาพของสิ่งของคงอยู่)

สรุปได้ว่า คำกริยาเป็นคำสำคัญในการสื่อสาร ควรใช้คำกริยาอย่างเหมาะสมเพื่อให้การสื่อสารมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น

ตัวอย่างคำกริยาที่พบได้บ่อย

คำกริยาเป็นคำที่ใช้แสดงการกระทำ การเกิดขึ้น หรือสภาพของสิ่งของ คำกริยาเป็นคำที่พบได้บ่อยในภาษาไทย มีหลายคำที่พบได้บ่อยและจำเป็นในการสื่อสาร ตัวอย่างคำกริยาที่พบได้บ่อยมีดังนี้

1. อกรรมกริยา

นอน ยืน เดิน วิ่ง นั่ง กิน ดื่ม เล่น หัวเราะ ร้องไห้ นอนหลับ ตื่นนอน ฯลฯ

2. สกรรมกริยา

อ่าน เขียน วาด วาดรูป ร้องเพลง เต้นรำ เล่นกีฬา ทำงาน เรียนหนังสือ ขับรถ กินข้าว ดื่มน้ำ ฯลฯ

3. คำกริยาอาศัยส่วนเติมเต็ม

เป็น เป็นอยู่ เป็นมา เป็นไป เป็นเหมือน เป็นอย่าง เป็นไร เป็นใคร เป็นอะไร ฯลฯ

ตัวอย่างประโยคที่ใช้คำกริยาที่พบได้บ่อย

• เด็กชายกำลังเดินเล่นอยู่บนสนามหญ้า
• แม่กำลังทำอาหารอยู่ในครัว
• ครูกำลังสอนหนังสือให้นักเรียน
• เด็กชายกำลังกินข้าว
• นักเรียนกำลังอ่านหนังสือ
• ครูกำลังเขียนหนังสือ
• นักพูดกำลังพูดบนเวที
• พ่อเป็นคนใจดี
• แม่เป็นอยู่สุขสบาย
• เด็กๆ เป็นมาเที่ยวที่ทะเล
• พรุ่งนี้เขาจะเป็นไปต่างประเทศ

สรุปได้ว่า คำกริยาที่พบได้บ่อยเป็นคำที่ใช้ในชีวิตประจำวันบ่อยๆ จำเป็นสำหรับการสื่อสาร ช่วยให้การสื่อความหมายมีความชัดเจนและเข้าใจง่ายขึ้น

บทสรุป

การเรียนรู้คำกริยาจะช่วยให้เราสามารถใช้ภาษาไทยได้อย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพ ดังนั้น อย่าลืมที่จะฝึกฝนการใช้คำกริยาอย่างสม่ำเสมอ และจดจำคำกริยาใหม่ๆ อยู่เสมอ เพื่อให้เราสามารถสื่อสารได้อย่างชัดเจน เข้าใจง่าย และหลากหลายขึ้น การเรียนรู้คำกริยาไม่ใช่เรื่องยาก เพียงแค่เราหมั่นฝึกฝนและใส่ใจในการใช้คำกริยา รับรองว่าเราจะสามารถใช้ภาษาไทยได้อย่างคล่องแคล่วและน่าประทับใจแน่นอน

ขอบคุณแหล่งที่มาของข้อมูล

• พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ หมวดกริยา
• ไวยากรณ์ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน บทที่ 2 คำกริยา
• หลักภาษาไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน บทที่ 10 คำกริยา
• คำอธิบายหลักภาษาไทย โดย ดร. เฉลิมศักดิ์ พันคำ บทที่ 10 คำกริยา
• คู่มือการใช้ภาษาไทย โดย สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร บทที่ 7 คำกริยา